İZOLATÖRLER
İZOLATÖR:
Enerji iletim ve dağıtım hatlarında kullanılan iletkenlerin, direklere veya yapılara montajının yapılmasını sağlayan, iletkenleri taşıyan, iletkenlerin toprağa ve birbilerine karşı izole edilmesini sağlayan elektrik malzemelerine İzolatör denir.
Enerji iletim ve dağıtım şebekelerinde kullanılan izolatörlerin iki ana görevi vardır:
1- Elektriksel bakımdan iletkenleri topraktan ayırmak.
2- İletken ağırlığını ve iletkenlere gelen ek yükleri karşılamak.
Kullanıldıkları yerlere göre Dahili (İç Ortam) ve Harici (Dış Ortam); Tiplerine göre mesnet, zincir ve geçit tipi olarak sınıflandırılırlar. Malzeme yapısına göre de porselen,cam,silikon ve epoksi reçineli izolatörler olarak adlandırılır.
A- Kullanım Yerine Göre:
Dahili İzolatörler: Bina içi trafolarda,metal muhafazalı OG Hücrelerinde ve AG Panolarında kullanılır.
Harici İzolatörler: Bina dışı trafo ve direklerde kullanılan izolatörlerdir.Dış ortam şartlarına dayanıklıdırlar.
B- Tiplerine Göre:
Mesnet İzolatörler:
Enerji nakil hatlarını ve baraları taşıyan, montajlarının yapıldığı konsollarla izolasyonunu sağlayan izolatördir. Tek veya çok parçalı olarak cam, porselen veya epoksi reçineden imal edilir. Tek bir yapıdadır.
Yüksek gerilimde kullanılırsa, ağırlığı yüksek olacağından ötürü kullanışsızdır. Değiştirilmesi maliyetlidir. Kırıldıkları zaman tamamı değiştirilir. Sadece tasarlandıkları gerilimde kullanılırlar.
Esnek yapıda değildirler. Kopma durumu söz konusudur.
Zincir İzolatörler:
Aynı cins izolatörlerin uygun gereçlerle birbirlerine eklenmesiyle elde edilen izolatörlerdir. Genellikle yüksek gerilimli hava hatlarının taşınmasında kullanılır. Her izolatör elemanının alt kısmında yuvarlak şekilde yapılmış pim, üst kısmında ise bu pimin geçebileceği yuva bulunur. Bu aparatlar yardımıyla izolatör zincirini oluşturan elemanlar birbirine eklenir. Elde edilen izolatör grubunun zincire benzemesinden dolayı bu ismi almıştır.
Mekaniki dayanımları çok yüksektir. Kullanılacağı bölgenin iklim durumuna göre değişik tiplerde, cam veya porselenden yapılır.İzolatör eleman sayısı gerilim seviyesine göre değişir. Yüksek Gerilimde yaygın kullanılır. Yaygın kullanılmasının nedenleri; Zincir izolatörde, elemanlardan biri kırılırsa sadece o eleman değiştirilebilir.Zincir izolatöre eleman (damlalık) eklenerek farklı gerilimlerde kullanılabilir.Mesnet izolatörlere göre hafiftirler. Zincir izolatörlerin kullanıldığı hatların esnekliği daha fazladır.
Geçit Tipi İzolatörler:
Bina içinden dışarıya veya baralara, aynı zamanda bina dışından da içeriye enerji geçişlerinde kullanılan izolatörlerdir. Yapı olarak mesnet izolatörle aynı özelliği taşır. Genellikle Cam veya porselenden yapılır.Epoksi Reçineden imal edilenlerde mevcuttur.Dahili ve Harici Tipleri vardır.
C- Yapısına Göre:
Porselen İzolatörler:
Porselenden imal edilirler. Isıl ve mekaniki dayanımlarının yüksekdir. İzolatörlerin dielektrik dayanımını arttırmak için, yüzeyleri ince bir sır tabakası ile kaplanarak yüzeyinin pürüzsüz (deliksiz) olması sağlanır. Böylece izolatörün yağmur suyu ile temizlenmesi sağlanır.
Cam İzolatörler:
Camdan imal edilirler.Saydam olduklarından kırık ve çatlakları kolayca görülebilir. Ortam ısısının değişmesi ile yüzeylerinde nem toplanır. Nemden kaynaklı izolatör yüzeyinde atlamalar oluşur. Bu istenmeyen bir durumdur.
Epoksi Reçine İzolatörler:
Epoksi reçineden imal edilirler. Kırılma,çatlama durumu söz konusu değildir. Yüzeylerinde nem oluşumu söz konusu olmaz. Çevresel şartlardan az etkilenir. Dayanıklıdır. Mesnet tipinde üretilir. Genellikle AG ve OG’de kullanılır.
Silikon İzolatörler:
Slikondan imal edilirler. Genellikle OG ve YG kullanılır. Darbelere karşı dayanıklıdır, hafif olduğundan tesise bir yük getirmez. Gerilme gibi kuvvetlere karşı dayanıklıdır.
Yağmur suyu ve kar suyu tutmaz, çatlama ve kırılma riski çok azdır, sıcak ve soğuk havada özelliğini kaybetmez, ultraviyole ışınlardan etkilenmez ve kurulumu kolaydır.
İzolatörler İle İlgili Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız...
Yorumlar
Yorum Yaz